Bart Dochy de Don Quichot van de hoogspanningslijn

.Bart Dochy, de Don Quichot van de hoogspanningslijn

Het veld omploegen, bemesten en varkens inladen. Het zijn dagelijkse taken van Bart Dochy (50), al acht jaar Vlaams Parlementslid en sinds kort ook de drijvende kracht achter het protest tegen de bovengrondse Ventilus-hoogspanningslijn. De boerenzoon nam samen met zijn vrouw Veerle de boerderij van zijn ouders over en klopt buiten zijn uren in Brussel nog altijd lange dagen op het veld. Ze telen vlas, suikerbieten, aardappelen en mais. Daarnaast hebben ze 900 vleesvarkens. Die arriveren met een gewicht van 20 kilo en gaan richting slachthuis met 110 kilo.

Dochy was lang op weg om in de voetsporen van zijn vader te treden. Hij stak als kind een handje toe op de hoeve, trok naar de landbouwschool in Roeselare en behaalde een diploma als industrieel ingenieur in de landbouw. Nadien kwam hij echter als landbouwconsulent terecht bij de Boerenbond, waar hij opklom tot provinciaal verantwoordelijke. Zijn netwerk binnen de landbouwsector en de Boerenbond is volgens collega's ongeëvenaard.

Dat zijn frustratie over het Vlaamse mestactieplan uit 1993 hem in de armen van de lokale CVP dreef, mag niet verbazen. De schuchtere West-Vlaming ontpopte zich de voorbije maanden tot de luis in de pels van zijn eigen partijtop en de Vlaamse regering. Dochy verzet zich niet alleen hevig tegen Ventilus, maar ook tegen het nieuwe mestactieplan en de nieuwe stikstofregels. Drie plattelandsdossiers die nu plots hoog op de Vlaamse agenda staan.

"Ik speel gewoon mijn rol", zegt Dochy daar zelf over. "Ik weet waar ik vandaan kom en waarom ik aan politiek doe: mijn basis in West- Vlaanderen."
Robbertje

Het is niet de eerste keer dat hij tegen de kar van de partijtop rijdt. Toen oud-voorzitter Joachim Coens in 2020 zijn intentie bekendmaakte om cd&v in de Vivaldi-regering te loodsen, haalde Dochy als eerste partijlid openlijk naar hem uit. Cd&v had niets te zoeken in een regering zonder Vlaamse meerderheid, vond hij. De partij was mathematisch overbodig en stapte mee in een links verhaal, terwijl de grondstroom in Vlaanderen centrumrechts is.

Toen al sprak Dochy ook namens de landelijke burgemeesters van cd&v, die in hem een betrouwbaar uithangbord zien in Brussel. Dochy komt al jaren op voor een betere financiering van de landelijke gemeenten, die volgens hem zwaar benadeeld worden tegenover steden als Antwerpen of Gent. In 2014 vocht hij daarover een robbertje uit met toenmalig minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA)
.
"Meer grassroots dan Bart Dochy kunnen politici niet zijn", zegt een collega in het Vlaams Parlement. "Hij is nog zo'n typische cd&v'er met een stevige lokale basis. Iemand die op eigen kracht veel stemmen verzamelt, in tegenstelling tot kandidaten die door hun partijtop worden gelanceerd. In die zin is hij ook de verpersoonlijking van de sterke cd&v van weleer, waarvan de lokale boegbeelden altijd de grootste troef zijn geweest."

Zijn grote voorbeeld is nochtans een liberaal: Herman De Croo. Iemand die volgens Dochy bewezen heeft dat je met lokaal dienstbetoon een wezenlijk verschil kan maken in de politiek.

Dochy weet vooral ook waar zijn grenzen liggen: je zal hem in het parlement niet gauw betrappen op een mening over onderwijs, mobiliteit of welzijn. Hij focust zich consequent op dossiers rond landbouw en het platteland. Dat hij daardoor in de marge blijft hangen, vindt hij niet erg. Op zijn eigen domein is hij heer en meester. Sinds 2019 mag hij zich de voorzitter noemen van de commissie Landbouw in het Vlaams Parlement.

Met zijn bescheiden politiek weet Dochy alleszins de West-Vlaamse grondstroom te capteren. In Ledegem haalde hij bij de lokale verkiezingen al drie keer op rij een absolute meerderheid met zijn kartellijst CD&V/VD. Dochy, wiens vader en grootvader hem voorgingen in de gemeenteraad, haalde in 2018 zelfs 77 procent van de stemmen - het hoogste percentage van alle gemeenten in Vlaanderen.

Die lokale verankering maakt Dochy van onschatbare waarde voor huidig partijvoorzitter Sammy Mahdi, een jonge stedeling die bij de voorzittersverkiezingen in 2019 nog de duimen moest leggen voor Coens omdat hij het landelijke publiek van de partij niet kon
overtuigen. Sinds de partij zich achter het stikstofakkoord schaarde, leeft ze op gespannen voet met haar traditionele boerenachterban. Die voelt zich in de steek gelaten, zeker nu er ook strengere mestregels zitten aan te komen.

Die frustratie straalt ook af op de rest van het landelijke kiespubliek, net nu de electorale strijd op het West-Vlaamse platteland hevig woedt. Verschillende cd&v-burgemeesters zijn al van plan om in 2024 niet langer onder de vlag van de nationale partij naar de kiezer te trekken. Iemand als Dochy is daarom des te belangrijk voor de partijtop. Hij kan een verzoenende figuur zijn.

"Sammy Mahdi en ik hebben een totaal andere achtergrond. Maar misschien maakt dat ons net complementair", zegt Dochy. Van vijandigheid of een vertrouwensbreuk is volgens hem geen sprake. Al staat of valt volgens hem wel alles met de mate waarin de 25 burgemeesters langs het Ventilus-traject, die vandaag hun standpunt bepalen, gehoord worden. Een waarschuwing die kan tellen.

@artikel integraal overgenomen krant De Morgen 10/11/2022