Vlaams volksvertegenwoordiger kieskring West-Vlaanderen - Burgemeester Ledegem
35 jaar na de laatste grondige hervorming komt het Vlaams parlement vandaag met een nieuw pachtdecreet, op initiatief van Vlaams parlementslid Bart Dochy. Het decreet maakt de regels in Vlaanderen transparanter, evenwichtiger en meer eigentijds. De nieuwe regels moeten eigenaars stimuleren om opnieuw te verpachten en jonge landbouwers meer kansen geven om landbouwgrond te bewerken. “Zo willen we het vertrouwen tussen de eigenaar en de pachter versterken”, zegt Dochy.
Een historisch moment vandaag in het Vlaams parlement: de pachtwet, voor het laatst grondig aangepast in 1988 wordt vandaag, na maanden van overleg en overweging, omgevormd tot een gemoderniseerd pachtdecreet. Die modernisering is nodig: de pachtwet was niet meer bij de tijd, bood weinig transparantie en werd vaak als onevenwichtig ervaren.
De basis van de pachtwet blijft bestaan. “De landpacht is erop gericht om eigenaars gronden te laten beschikbaar stellen aan landbouwers, die er voedsel op voortbrengen voor de verkoop. Met dit nieuwe decreet willen we het vertrouwen tussen eigenaar en pachter versterken”, duidt initiatiefnemer Bart Dochy (cd&v).
Concreet: de transparantie voor de eigenaar wordt vergroot en er komen evenwichtigere regels. Nieuwe contracten dienen schriftelijk te gebeuren. Eigenaar en pachter maken voortaan een afspraak om na minstens 18 jaar de grond opnieuw ter beschikking te kunnen stellen voor een verkoop. Dit laatste gebeurt met respect voor het recht van voorkoop voor de pachter. De regeling van de erfpachten wordt hersteld in haar oude regime. Dit betekent dat erfpacht slechts kan voor contracten van minstens 27 jaar.
De wet op de beperking van de pachtprijzen, die de maximale toegelaten prijzen voor de pacht van landbouwgronden en in pacht gegeven landbouwgebouwen bepaalt, blijft van toepassing maar wordt geïntegreerd in één overzichtelijk decreet. De pachtprijs blijft gerelateerd aan de landbouwrendabiliteit en wordt losgekoppeld van speculatieve waarde die soms aan landbouwgronden wordt toegekend.
Het nieuwe decreet voorziet ook in een aantal moderniseringen: een regeling waarbij de pachter zijn gronden kan exploiteren via een eigen vennootschap of de mogelijkheid om ook verpachte gronden te verkopen via het verkoopplatform Biddit mogelijk. Ook houdt het decreet rekening met nieuwe samenlevingsvormen: gehuwden en samenwonenden worden gelijkgeschakeld. Voor gronden gelegen in natuurbeheersplannen kan een natuurcontact afgesloten worden.
Het evenwicht tussen landbouw, natuur en bos wordt verduidelijkt. “Opzeggingen van een pacht voor bos of natuur worden onderworpen aan een leefbaarheidstoets op niveau van het landbouwbedrijf. Die toets is strenger in agrarische gebieden dan in groengebieden en bepaalde habitatgebieden. In die groene gebieden en bepaalde Europees beschermde natuurgebieden wordt ook aan private eigenaars de mogelijkheid gegeven om opzeggingen te doen. Dit kan enkel onder strikte voorwaarden en enkel met het oog op de realisatie van concreet vooropgestelde doelstellingen. De pachter krijgt steeds de mogelijkheid om in het kader van agrarisch natuurbeheer over te gaan tot zelfrealisatie” zeggen de indieners.
Gemeenten kunnen voor hun eigen gronden (niet OCMW of kerkfabriek) via de gemeenteraad een snellere procedure opstarten om bos of natuur te realiseren. Deze opzeg wordt onderworpen aan de uitgebreide leefbaarheidstoets. Dit kan bovendien nooit gebruikt worden op boscompensatie te realiseren.
Ten slotte blijven de bestaande federale fiscale stimulansen van toepassing. Dit betekent dat pachten met contracten vanaf 18 jaar een gunstige fiscale regeling krijgen voor de pachtinkomsten. Fiscale stimulansen in kader van erfenis- of schenkingsrechten zijn momenteel niet gekoppeld aan de hervorming van de pachtwet. “Dit zou de regeling vervolledigen, maar dit was binnen de huidige financiële situatie niet mogelijk. Met deze modernisering loodsen we de voormalige pachtwet de 21e eeuw binnen en willen we het vertrouwen versterken tussen eigenaars en pachters”, sluit Bart Dochy af.
